Компанийн тухай хуулийн 2011 оны шинэчилсэн
найруулгаар Төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой компанийн удирдлагын үйл ажиллагаанд зарчмын
өөрчлөлт орсон тул төрийн өмчийн компаниудын удирдлага, засаглал сайжирснаар
үйл ажиллагаа нь ил тод нээлттэй болох боломж хууль зүйн хувьд илүү дээр болсон
юм. Гэвч ерөнхий хууль сайн байхаас гадна түүнийг зохицуулсан дүрэм, журам
хангалтгүй байгаа юм. Жишээ нь ТУЗ-ын гишүүдийн эрх үүргийг илүү тодорхой зааж
өгсөн журам, мөн нийтэд мэдээлэлээ түгээх илүү тодорхой журам гэх мэт.
Мөн ТӨК-ийн засаглалд системийн
тодорхой алдаанууд гарч байна. Энэ нь ТӨК-ийн эзэмшигч нь ЗГ гэтэл ТУЗ-ийн
гишүүдийг эзэмшигч буюу ЗГ-ийн гишүүн сайд нь өөрийн ойрын төрлийн хүмүүсийг
томилодог эрх зүйн орчин бүрдсэн байна.
Ихэнх ТӨК нь ТУЗ
болон ГУ-ыг томилож чөлөөлөх үйл явцад гадны улс төрийн нөлөөлөл хамгийн их байна.
Нээлттэй ил тод байгаа байдалд шинжилгээ хийхэд мөн хангалтгүй байгаа юм. Жишээ нь вэб сайттай ТӨК нь 50 хүрэхгүй хувьтай, гаргаж буй томоохон шийдвэрүүдээ ил тод гаргахгүй, хүний нөөцийн томилгооны асуудал далд хийгддэг гэх мэтчлэн ил тод шаардлага хангахгүй байх жишээтэй. Зөвхөн жилийн эцсийн санхүүгийн тайлангаа л ил болгодог байна.
Ашиггүй ажиллаж байгаагийн үндэс нь эдгээрээс болж
ТӨК нь бараа худалдан авалт, тендер, бусад зардлыг өндөр тооцож байгаа нь
үндэслэл болж байгаа юм.
Төрийн өмчит компаниуд нь стратегийн чухал талбарт
үйл ажиллагаа явуулж буй өнөө үед тэдний засаглалын байдалд шинэтгэл хийх нь
Монгол Улсын бизнесийн орчинд үзүүлэх дорвитой дэвшлийн нэг болох бөгөөд төрийн компаниуд нь засаглалын
манлайлалын үзүүлснээр өмчийн бусад хэлбэрийн компаниуд энэ төрийн эрчимтэй
шинэтгэлийн замд ухамсартайгаар орох үүд нээгдэх
